Past Lives | Phim của A24

Vì sao đi xuyên lục địa chỉ để gặp một người?

Bạn có bao giờ để ý rằng, khi bạn gọi video qua FaceTime, Zoom, Zalo hay bất kỳ ứng dụng mạng xã hội nào khác cho một ai đó, chúng ta thường hay nhìn vào khuôn mặt của chính mình thay vì nhìn vào khuôn mặt của những người mà chúng ta đang nói chuyện.

Mình cũng hay làm như vậy, không thể phủ nhận việc kiểm tra cảm xúc của bản thân mình, để xem mình có đủ đẹp hay không và để xem dạo này hai cái lông mày của mình như thế nào. Điều này nghe thì có vẻ hơi tự kỷ, nhưng nó không phải là hành vi tâm thần. Vì suốt cuộc đời này, chúng ta đều dành phần lớn thời gian để đi tìm hiểu chính bản thân mình.

Bạn nhận được những gì khi xem bộ phim Past Lives, một bộ phim mới theo phong cách lãng mạn và mơ mộng, đồng thời cũng là tác phẩm đầu tay của nhà biên kịch Celine Song. Bộ phim mặc dù kể về tình yêu, nhưng không phải là bộ phim sướt mướt dành cho các bạn tuổi thần tiên, bộ phim là một chút mất mát và sự kết nối lại giữa hai người có tình cảm với nhau thời thơ ấu, trải qua một phần tư cuộc đời và hai lục địa. Trung tâm của bộ phim là nhân vật Nora, một nhà văn ở thành phố New York. Lúc còn là một đứa trẻ ở Hàn Quốc, khi cô được biết đến với tên là Na Young, cô đã thân mật với một bạn cùng lớp tên Hae Sung. Họ chơi đùa, học hành và đi hẹn hò cùng nhau dưới sự giám sát của hai bà mẹ. Mối tình của họ không hề mang tính chất của người lớn hay thể xác, mặc dù Na Young nói với mẹ cô rằng cô thấy Hae Sung “nam tính”. Nhưng ngọn lửa ngọt ngào ấy nhanh chóng phai mờ khi tin tức về việc gia đình Na Young sẽ chuyển đến Toronto. Lời tạm biệt của cô quá đột ngột, và chỉ kéo dài có vài phút im lặng trong một ngày dài đằng đẵng. Ai có thể nghĩ rằng họ sẽ có thể gặp nhau lần nữa cơ chứ.

Nhưng đời méo như phim, vì thế tất nhiên xem đoạn đó là chúng ta cũng biết Nora và Hae Sung sẽ gặp lại nhau. Nhưng một cuộc gặp ngắn ngủi lại diễn ra trong một thành phố New York mơ màng và kỳ ảo. Nhà biên kịch Celine Song không đặt mục tiêu về việc phải thể hiện thành phố New York là một thành phố tuyệt đẹp hay hấp dẫn như thế nào, dù vậy, bộ phim vẫn không tránh khỏi việc thành phố New York bị biến thành một nơi ảo mộng và xa rời với thực tế. Ví dụ như Nora nói rằng cô là một nhà văn, nhưng công việc của cô lại được thể hiện qua những cảnh quay montages, một cách qua loa và hời hợt, và chúng ta không bao giờ thấy cô ta gặp bất kỳ khó khăn gì trong cuộc sống. Rất nhiều diễn viên quần chúng làm nền cho nhân vật chính, có mặt ở ngoài đường, công viên, người dân ở đây chẳng có việc gì ngoài việc tán tỉnh nhau, hôn nhau, nắm tay nhau. Đây đích thực là một thành phố của tình yêu, và điều đó giải thích cho việc, mặc dù nhân vật chính Nora hướng đến sự khao khát thành công, cô có nói rằng cô muốn giành được giải thưởng văn học. Nhưng chúng ta lại không thường thấy cô viết, thậm chí là tham dự các hội họp nào đó liên quan đến văn học. Công việc của cô chỉ là một yếu tố phụ, chỉ là một cái nghề để nhà làm phim gắn vào nhân vật này, khiến cho người xem nghĩ rằng cô là một nghệ sĩ với tâm hồn bay bổng, vậy mà thôi.

Trong một ngày không biết trời có đẹp hay không, cô tình cờ tìm kiếm tên bạn trai hồi nhỏ của cô trên Facebook, Nora tìm kiếm Hae Sung và thêm anh ấy vào danh sách bạn bè. Không lâu sau, họ không chỉ nhắn tin mà còn gọi video, các lần trò chuyện qua video kéo dài hàng giờ, ngay cả khi họ đang ăn cơm hoặc nằm trên giường, với sự chênh lệch thời gian nửa ngày trời mà như thể nó không có gì quan trọng cả. Hae Sung có một công việc bình thường như những người luôn cống hiến cho tư bản, anh cũng là một con người khá vui vẻ, hơi ngại ngùng, và đang sống cùng bố mẹ. Cuộc trò chuyện giữa họ thường trôi qua một cách vui tươi và thoải mái, người này mang đến cho người kia những giây phút mà họ được thoát ra khỏi thế giới thật của họ. Qua Nora, Hae Sung hiểu thêm về cuộc sống của những người nhập cư ở Mỹ; còn Nora thì thấy những điều mà cuộc sống của cô sẽ có được nếu gia đình cô ở lại Hàn Quốc.

Giống như nhiều mối quan hệ bạn bè online, cuối cùng Nora và Hae Sung lại xa cách nhau. Cô gia nhập vào một hội những người thích viết lách, nơi mà cô gặp được người chồng tương lai, một cách rất tình cờ như khi cô còn nhỏ, nhưng là với một người khác, một nhà văn tên Arthur. Cuộc hội thoại của họ ngắn ngủi và dễ thương. Cô đang trải qua một sự đau buồn vì điều gì đó cô không có được, và đúng khi ấy, anh ta lại ở đó. Nhiều năm trôi qua, thời gian trôi đi trong một cái chớp mắt, Nora và Hae Sung đã bước sang ngưỡng tuổi ba mươi, và anh ấy đến New York lần đầu tiên, mười hai năm sau khi cô ấy nói chuyện với anh lần cuối cùng. Tuy nhiên, cuộc sống của cô ấy đã thay đổi đáng kể: Nora và Arthur hiện đã kết hôn, trong khi Hae Sung vẫn còn lang thang trong các mối quan hệ tình cảm của tuổi trẻ, và vẫn sống cùng bố mẹ. Hành động cuối cùng của bộ phim là cuộc hội ngộ của họ – có cả Arthur đi cùng – một sự tích tụ của những cảm xúc chưa nói ra, là gỡ ra nút thắt cuối cùng và là lời chia tay thân mật.

Đây là một podcast câu chuyện điện ảnh trên kênh Kiên Xoăn, nơi mình phân tích sâu về những bộ phim kinh điển trong thế giới điện ảnh, và bộ phim hôm nay là “Past Lives”, một bộ phim kinh điển của A24 trong năm 2023. Anh em nhớ ủng hộ mình bằng cách like mạnh tay lên nhé!

——

Nếu đánh giá chi tiết về nghệ thuật điện ảnh trong bộ phim, có thể nhận thấy rằng nửa đầu của bộ phim Past Lives, được diễn ra một cách hơi vụng về và bị ép buộc, tình huống gần như bị nhồi nhét để làm tăng thêm thông tin.

Ví dụ như người bạn của mẹ Nora nói rằng: ‘Bạn là một nghệ sĩ thành công, và chồng bạn là đạo diễn –– tại sao bạn lại bỏ hết mọi thứ để đi nước ngoài?’ đây là một câu hỏi mang đến thông tin cho người xem một cách rất vụng về. Trong khi trước đó, mẹ của Nora chưa từng nói gì về lý do đi ra nước ngoài, tại sao người bạn đó lại biết họ đi vì họ đang muốn vứt bỏ điều gì? Đáng lý câu hỏi đấy phải là tại sao bạn lại đi? bạn đi bạn có về nữa không? bạn có được thành tích gì mới nên bạn mới đi nước ngoài hay sao?

Có những dòng hội thoại được nói ra một cách gượng ép, có những đoạn trò chuyện mà nói nhiều về tình hình của nhân vật hơn là thể hiện chúng thông qua ngôn ngữ điện ảnh. Thêm một ví dụ nữa đó là:

Giao tiếp với nhau qua cái màn hình MacBook lỗi mốt của những năm 2010, Nora và Hae Sung không có sự hòa hợp một cách thấu cảm nhau, họ chỉ đang làm những hoạt động trong cuộc sống thường nhật của họ mà thôi. Khi Nora và Hae Sung nói chuyện với nhau qua video call, ở đây Nora và Hae Sung không thực sự có sự kết nối, hay có những vấn đề gì đó của họ cần đối phương giải quyết giúp, họ chỉ đang nói chuyện phiếm về một cuộc sống hàng ngày của họ mà không có gì đặc biệt. Trong khi hơn hai chục năm chỉ vỏn vẹn vài cuộc nói chuyện, vậy lý do gì khiến Hae Sung có động lực bay xuyên lục địa sang Mỹ để gặp Nora? Chưa có một điều gì thực sự tác động mạnh mẽ, đến việc Hae Sung đưa ra một quyết định táo bạo như vậy.

Nếu để giải thích cho sự kiện đó một cách hợp lý hơn, ta cần phải nhìn nhận bộ phim theo góc nhìn tích cực hơn, thơ mộng hơn, một góc nhìn phù hợp với khung cảnh New York trong bộ phim này, chúng ta có thể thấy rằng đôi khi có những khoảnh khắc trong cuộc sống, dù ban đầu dường như nó tẻ nhạt và không đáng để ta quan tâm, thì thực ra nó lại có tác động sâu sắc đến với bản thân chúng ta. Cũng giống như việc bạn hay thức khuya, mặc dù sáng hôm sau thức dậy bạn chẳng cảm thấy có vấn đề gì, nhưng chỉ vài năm nữa thôi, điều đó sẽ tác động mạnh mẽ đến cơ thể bạn. Và đó là những điều mà chúng ta thường không để ý, nhưng nó để lại một vấn đề thật sự. Quay lại với bộ phim, suốt hơn hai thập kỷ, nhân vật Nora và Hae Sung là một mối quan hệ thời thơ ấu và dường như họ đã lãng quên hoặc cố tình phớt lờ nhau. Nhưng ở New York, nơi bộ phim diễn ra, thời gian cuối cùng đã bắt kịp họ. Những gì mà họ đã cố giấu kín trong cuộc sống, cuối cùng đã xuất hiện và làm ảnh hưởng lớn đến cuộc sống hiện tại của họ.

Sự hiện diện của Arthur làm cho tình hình trở nên phức tạp hơn. Mặc dù anh và Nora đã kết hôn để cô có thẻ xanh, tình cảm gia đình của họ là kết quả của thời gian và công việc, cuối cùng là tình yêu. Anh biết mình không thể cấm cản Nora được gặp Hae Sung, nhưng sự ghen tuông của anh, mặc dù anh không thể hiện rõ, nhưng lại có thể cảm nhận được. Tuy nhiên anh ấy không muốn là, “người chồng da trắng độc ác” trong tình huống này. Hầu hết thời gian anh đơn giản là đồng hành cùng họ, lắng nghe cuộc trò chuyện bằng tiếng Hàn của hai người họ mặc dù anh chỉ có thể hiểu được ít từ. Khi anh, Nora và Hae Sung về nhà sau một đêm dài, sự ghen tuông của anh dành cho họ không nhiều nhưng vẫn có. Tình yêu đúng là thường gây ra sự đau thương.

Nora thì nhiều lần do dự việc tiết lộ về chàng trai Hàn Quốc của cô, khi cô đang nói chuyện với anh chồng, nhưng có một khoảnh khắc lúc mà họ chưa cưới nhau, ngay ở giữa bộ phim, cô và Arthur thức khuya tại nơi họ thực hiện chuyến đi nghìn năm văn vở, cô đã giải thích về khái niệm in-yun.

In-yun trong văn hóa Hàn Quốc ám chỉ đến những liên kết định mệnh giữa con người và con người và các sự kiện trong cuộc sống. Khái niệm này thường được thể hiện qua những tình huống và sự kiện cụ thể trong cuộc sống hàng ngày.

Người dân Hàn Quốc tin rằng con người và sự kiện đều có một mối liên kết không thể tách rời, và điều này thể hiện qua những sự vô tình. Những sự kiện như tình cờ gặp một người nào đó, tình cờ chạm vào một sự vật nào đó đều được coi là sự thể hiện của “in-yun”. Nhưng bạn hãy nhớ rằng những việc đó phải là tình cờ chứ không phải sự cố ý nha.

Cô giải thích khái niệm này, xuất hiện lặp đi lặp lại nhiều lần, như một điềm báo vận mệnh cho suốt phần còn lại của bộ phim, như một mục đích duy nhất mà bộ phim muốn truyền đạt. Có thể nói là nó không thực sự có ý nghĩa, nhưng nó có tác dụng quan trọng, nó chính là lý do thúc đẩy cho việc hai người tình cũ của nhau gặp lại nhau sau một khoảng thời gian dài xa cách.

Đến cuối bộ phim, rõ ràng Hae Sung và Arthur cũng đã vấp vào khái niệm in-yun, họ gặp nhau như một sự tình cờ khi Arthur đi cùng với Hae Sung và Nora, họ nói chuyện với nhau cũng tình cờ do Nora đi vệ sinh hay đi đâu đó, họ được liên kết một cách tình cờ bởi tình yêu chung đối với cùng một người, chỉ khác là người bên trái có hai hộp sữa, còn người bên phải thì không hộp nào. Tóm lại, Hae Sung là quá khứ của Nora, Arthur là hiện tại, còn tương lai thì chúng ta chẳng biết được nữa.

Past Lives Review: Vì sao đi xuyên lục địa chỉ để gặp một người?

Câu Chuyện Điện Ảnh | Kiên Xoăn

Facebook: https://www.facebook.com/kienxoan1098

Instagram: https://www.instagram.com/bornxraised...

Tiktok: https://www.tiktok.com/@kienxoan1098

Youtube: @bornxraised1098

Mail: khacdauthanhxuan@gmail.com

Mình không nhận donate, nếu bạn có thể ủng hộ mình cho những kiến thức điện ảnh mình mang lại, mình mong bạn sẽ mua sản phẩm tranh tô màu / tranh nghệ thuật mình bán ở đây: https://thaothinh.com/?page_id=3507 Chân thành cảm ơn bạn rất nhiều! #kienxoan #reviewphim #pastlives